strefa Pacjenta |
![]() |
encyklopedia wiedzy |
![]() |
rak odbytu |
![]() |
rak jelita grubego |
![]() |
informacje |
![]() |
wczesne wykrywanie |
![]() |
leczenie |
![]() |
słownik |
![]() |
Rak jelita grubego |
![]() |
![]() |
Dr n.med. Radosław Samsel, Prof. dr hab. med. Marek Szczepkowski Rak Jelita Grubego - więcej o raku jelita grubego na stronie www.rakjelita.pl. DEFINICJA: Rak jelita grubego jest jednym z najczęstszych nowotworów złośliwych. Zarówno u kobiet jak i u mężczyzn znajduje się na 3 miejscu pod względem częstości zachorowania. Według krajowego rejestru nowotworów prowadzonego prze Centrum Onkologii w 2010r ( najświeższe dostępne dane ) zachorowało na raka jelita grubego w Polsce 15568 osób ( w tym 8613 mężczyzn i 6955 kobiet). Zmarło z powodu tego nowotworu w 2010r 10508 pacjentów ( ( w tym 5796 mężczyzn i 4712 kobiet ). Najczęstszym typem nowotworu jelita grubego jest rak gruczołowy ( adenocarcinoma ). Dużo rzadziej mogą w jelicie grubym występować rakowiaki9 guzy neuroendokrynne ), nowotwory stromalne ( GIST ) i chłoniak. Rak w odbytnicy i rak zlokalizowany w pozostałych odcinkach jelita grubego to ten sam nowotwór. Ze względu na specyfikę położenia odbytnicy i inne podejście do leczenia często nowotwory te omawiane są osobno. PRZYCZYNY: Rak jelita grubego najczęściej rozwija się w polipach jelita grubego ( patrz informacja o polipach ). Jak w przypadku zdecydowanej większości nowotworów czynnikiem ryzyka jest wiek - zdecydowana większość raków jelita rozwija się u ludzi powyżej 40 roku życia. Zwiększone ryzyko wystąpienie tego nowotworu występuje u pacjentów, u których w rodzinie występowały nowotwory jelita grubego. Zwiększone ryzyko raka jelita grubego występuje również u pacjentów z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego, pacjentów, u których wcześniej leczono nowotwory macicy, piersi, jajnika. OBJAWY: Najczęstszymi objawami raka jelita grubego jest krwawienie z odbytu ( krew w stolcu, na stolcu ) oraz zmiana w rytmie wypróżnień - biegunki i zaparcia - często naprzemiennie. Bóle brzucha i spadek masy ciała są objawami późnymi świadczącymi najczęściej o znacznym zaawansowaniu choroby. ROZPOZNANIE: Najkorzystniejsze jest rozpoznanie raka jelita grubego w stadium bezobjawowym. Można to osiągnąć poprzez badanie endoskopowe jelita grubego (więcej o badaniu na www.rakjelita.pl/znalezienie-pomocy.html). W Polsce obecnie wykonuje się bezpłatne badania przesiewowe (na które nie trzeba mieć skierowania) kolonoskopowe u pacjentów między 50 a 65 rokiem życia. U osób, u których w rodzinie przynajmniej jeden krewny pierwszego stopnia (rodzice, rodzeństwo, dzieci) miał raka jelita grubego badanie takie wykonuje się w ramach badań przesiewowych od 40 do 49 roku życia. Informacje na temat badań przesiewowych a także miejsc gdzie takie badania można przeprowadzić można uzyskać na stronie http://pbp.org.pl/. U pacjentów, u których w rodzinie wystąpił rak jelita grubego badanie kolonoskopowe powinno się wykonać po 40 rż. W przypadku każdego pacjenta o wskazaniach do kolonoskopii indywidualnie decyduje lekarz w porozumieniu z pacjentem. Jeśli kolonoskopię zleca lekarz to również wykonywana jest ona bezpłatnie również u pacjentów w innych niż powyżej wymienione grupy wiekowe. Nieodzowne jest badanie lekarskie. W zależności od wskazań lekarz może zlecić też inne badania w ramach diagnostyki tego nowotworu, takich jak badanie USG, tomografia komputerowa czy tez badanie poziomu antygenu CEA. LEKARZ WYKLUCZY ... ( różnicowanie ). Najczęstszą przyczyną krwawień z odbytu są łagodne choroby proktologiczne - w tym hemoroidy i szczelina odbytu. Częstą przyczyną szczególnie u osób młodszych są tez choroby zapalne jelit. Lekarz prowadzący na podstawie badania pacjenta i podstawie badań dodatkowych stawia właściwie rozpoznanie. LECZENIE: Leczenie operacyjne jest podstawą leczenia raka jelita grubego. Podejście do leczenia jest nieco inne w zależności od położenia nowotworu. W przypadku raka położonego w odbytnicy obecnie przeważa podejście, że najpierw należy guz naświetlić - radioterapia przedoperacyjna, a operacje wykonuje sie po wcześniejszej radioterapii. W przypadku pozostałych odcinków jelita grubego leczeniem z wyboru jest leczenie operacyjne. Ewentualne leczenie uzupełniające ( chemioterapia, a w przypadka raka odbytnicy radioterapia i chemioterapia ) jest stosowane po operacji w zależności od stopnia zaawansowania nowotworu. Czy raka jelita grubego można uniknąć? - Jest to jeden z nielicznych nowotworów złośliwych, którego wystąpieniu można zapobiec. Jeśli w kolonoskopii ( zarówno wykonywanej w ramach badań przesiewowych jak i zleconej przez lekarza ) wykryte zostaną polipy gruczołowe i te polipy zostaną usunięte to nie przekształca sie w raka. Wydaje się, że wpływ na zmniejszenie ryzyka raka jelita grubego może mieć dieta niskotłuszczowa i bogata w błonnik oraz owoce i warzywa. RYZYKO I POWIKŁANIA ZWIĄZANE Z: CHOROBĄ - Rak jelita grubego tak jak zdecydowana większość nowotworów złośliwych jest chorobą potencjalnie śmiertelną. Nieleczony nowotwór rozrasta się, daje przerzuty, najczęściej do wątroby i do płuc i w konsekwencji do śmierci chorego. W przypadku rozpoznania i leczenia nowotworów w zaawansowanym stadium leczenie też nie daje gwarancji uratowania życia. Jednak przy wczesnym wykryciu i prawidłowym postępowaniu terapeutycznym wyniki leczenia są bardzo dobre. OPERACJĄ - Operacje związane z leczeniem raka jelita grubego zwykle są rozległe i skomplikowane. Wiążą się zatem z ryzykiem rozlicznych powikłań. Do powikłań okołooperacyjnych należeć mogą krwawienie, uszkodzenie innych narządów, nieszczelność szwu jelitowego z nieszczelnością zespolenia, zakrzepice żylne. Wiele z tych powikłań może wymagać wykonania ponownej operacji. Operacje jelita grubego wiążą się ze zwiększonym ryzykiem zakażenia rany i jamy otrzewnej skutkującymi ropieniem rany i stanami ropnymi z powstaniem ropni w jamie brzusznej. Po operacjach związanych z leczeniem raka odbytnicy mogą wystąpić zaburzenia seksualne takiej jak zaburzenia erekcji, zaburzenia odczuwania orgazmu, zaburzenia ejakulacji ( wytrysku ). Do późnych powikłań należą między innymi możliwość powstania przepuklin pooperacyjnych, zrostów jelitowych powodujących bóle brzucha i niedrożność. |
2022 ABK Grupa. Projekt i wykonanie www.abkgrupa.pl. Wszelkie prawa zastrzeżone.